Werken aan CompetentNL: de beroepskundig expert
Alle beroepen in Nederland omschrijven in hard skills, soft skills, kenniselementen en arbeidsomstandigheden. Dat is het werk van beroepskundig expert Sarah Valk en haar collega’s bij UWV. Best een klus. “We werken het uit in een skillsontologie. Die komt straks geautomatiseerd open source via CompetentNL beschikbaar.”
Sarah Valk is beroepen- en opleidingenanalist bij UWV. Ze werkt in een team van data- en inhoudelijke specialisten aan CompetentNL, de nationale standaard voor skills in beroepen en opleidingen. “We kijken naar inhoud van de beroepen en de skills. Dat is veel uitzoekwerk.”
Waar begin je?
Waar begin je dan? En wat is er al? “We zijn begonnen met een dataset van de Vlaamse publieke arbeidsbemiddeling (VDAB). Voor elk Vlaams beroep kijken we naar het bijpassende Nederlandse beroep. En we checken of de Vlaamse skills overeenkomen met de Nederlandse skills. Dat doen we ook met ESCO, de Europese set van beroepen en skills. Hier komen ook nog een aantal arbeidsomstandigheden bij. Die zijn we nu aan het ontwikkelen met de afdeling sociaal medische zaken.”
Eén beroep per dag
“We hebben een lijst van 60 soft en 40 hard skills en 51 kenniselementen. Daarvan bepalen we of ze bij een beroep horen. We doen ongeveer één beroep per dag: Wat houdt dat beroep dan in? Hoe vaak komt het voor? We zoeken op internet en spreken met brancheorganisaties en beroepsgroepen. Zo hebben we net het hele functiehuis van de politie up-to-date gemaakt."
Skills definiëren
"De skills die je toevoegt worden meteen de nationale standaard. Dat moet dus goed gebeuren. Ik kijk met een inhoudelijke blik naar een skillsset. Handmatig kennen we skills toe aan allerlei beroepen. Vervolgens gaat iemand er weer naar kijken om te zien of het klopt wat je hebt gedaan."
"De skills zelf definiëren we ook," vertelt Sarah. "Ook dat kost veel tijd. Groot voordeel is dat ze daarna makkelijk zelfstandig te gebruiken zijn, los van beroepen.”
Monnikenwerk
“We werken nu nog met Excellijsten. Dat wordt straks een aparte database. We hebben ook een team van data-analisten en data scientists. Zij gebruiken slimme technieken, die skills voorstellen op basis van bijvoorbeeld tekstanalyse en kunstmatige intelligentie. Maar algoritmes zijn toch altijd nog een black box. Er moet dus altijd ook een mens naar kijken.
Soms is dat wel een monnikenwerk, met al die lijstjes. Je moet bewust afwisseling inbouwen, dat niet steeds dezelfde mensen al die lijstjes afwerken. En we verdelen de werklast van beheer en onderhoud van de beroepen.”
Nationale standaard
“Alle publieke arbeidsvoorzieningen in Europa leveren hun data aan ESCO en moeten deze up to date houden. Dat doen wij ook. De beroepenkoppelingen zijn gemaakt, op skillsniveau moet dat nog gebeuren.
In Nederland zijn er verder geen mensen die doen wat ik doe. Dan is het wel leuk om uit te wisselen. We geven presentaties in Brussel en Denemarken. Mensen willen weten ‘Hoe doen jullie dat? Dat willen wij ook: een nationale standaard van beroepen, skills en competenties.’
Want ESCO is een middenweg. Beroepen over water en waterbouw zitten er nauwelijks in, terwijl we er daar in Nederland veel van hebben. En aan een beroep als rendierenfokker hebben wij hier niets, terwijl Nederland op landbouw- en visserijgebied weer super innovatieve beroepen heeft. Dat is wel de wens: beroepen, skills, kwalificaties en opleidingen in een nationale standaard, dat vinden ze wel heel interessant.”
Dataset voor toepassingen
“Onze evenknie binnen SBB linkt skills aan kwalificatiedossiers. We overleggen en vergelijken onze werkwijze en resultaten, samen met TNO en CBS. CBS doet skills extractie uit vacatures en anonieme profielen. Wij checken die weer voor onze sets. Zo bouwen we een dataset over beroepen en opleidingen. Natuurlijk kan er nog in gesneden of aangepast worden. We gaan de data toetsen bij professionals. Er is al feedback uit de marktverkenning, en uit de pilots komt straks ook nog waardevolle input.”
Die dataset is geen toepassing voor dienstverlening aan eindgebruikers. Wat al wel een toepassing is van het werk van Sarah en haar collega’s is het skillsdashboard op Werk.nl. In het skillsdashboard kan je kansarme en kansrijke beroepen vergelijken op basis van onderliggende taken en soft skills. “We doen nu vier keer per jaar een release. Het is de bedoeling dat straks in CompetentNL alle wijzigingen meteen live via API services beschikbaar komen. Iedereen die dat wil heeft dan toegang tot de actuele versie van de beroepentabel. En iedereen mag het gebruiken voor een eigen toepassing. Je zou er zelfs een dating app op kunnen baseren.”
Van kansarm naar kansrijk beroep
“We zitten nu in de overgang naar skillsbased denken, en kijken naar wat iemand kan in plaats van hoe hij zich noemt. Er zijn kansarme beroepen, die aan het verdwijnen zijn of waar weinig werk voor is. Bijvoorbeeld drukwerkvoorbereider. Maar als je dan kijkt naar een beroep wat kansrijk is en je gaat onderliggende skills vergelijken, bijvoorbeeld die van mechanisch operator procesindustrie, dan zie je dat veel skills overeenkomen. Voor beide moet je werken volgens procedures, machines instellen, etc. Er ontbreekt eigenlijk maar één skill: werken volgens HACCP. Als drukwerkvoorbereider heb je dus heel veel kans op een baan in de procesindustrie. Je hoeft alleen maar HACCP te halen.
Daar zou je nooit bij uitkomen als je in beroependenken was blijven denken. Je kan iemand een loopbaanpad aanbieden waar ie zelf niet op was gekomen. En dat is precies het doel van CompetentNL: Skills based denken om mensen in hun loopbaan te helpen. Dat vind ik ook leuk aan mijn werk: we doen het samen en het heeft verbinding met de wereld om mij heen. Het gaat over werk. Dat is een van de belangrijkste dingen in het leven van een mens.”